Raindrops on roses and whiskers on kittens

Het is kerst! Geen sneeuw, kou, winterjas, sjaal, handschoenen of donkere dagen, maar wel kerstliedjes, –lichtjes, –bomen, –versieringen, –koren, –vakantie en –spirit. De mensen op straat zijn net een tikje vrolijker, er lopen overal gezellige bruine kerstmannen rond, de winkels hebben feestacties (zo was ik vandaag de gelukkige winnaar van een stropdas en drie paar nette sokken), goede doelen en arme mensen krijgen vaker iets toegestopt, Mariah Carey en soca-versies van oude vertrouwde kerstknallers schallen door de straten, iedereen maakt zijn huis schoon en koopt nieuwe gordijnen, en de 'season's greetings' vliegen je om de oren.

Kortom, de spirit of Christmas is over Guyana neergedaald. Als oplettend kijker van Oprah weet ik dat dit hét moment is om je blessings te counten, vandaar dat ik dit stukje wil wijden aan 'a few of my favourite Guyanese things'.

Reizen in een minibus!
De logica van het systeem is af en toe ondoorgrondelijk, je zit met veel mensen op een hoopje gepropt, je rijdt op hoge snelheid, met veel getoeter en gevaarlijke manoeuvres langs andere weggebruikers en loslopend vee... maar toch, ik hou drvan. Of het nou de wind is die door mijn haren blaast, het mensenkijken en -luisteren, de onvoorspelbaarheid van het hele medium, of de adrenalinekick van het rakelings langs anderen scheren, het is mij een raadsel, maar het feit is dat de minibus regelmatig een grote glimlach op mijn gezicht weet te toveren.

Muziek!
De Guyanezen houden, net als ik, van herrie. Hard praten (behalve als dat nodig is, zoals in de klas), hard lachen, en harde muziek. Muziek hoor je overal om je heen, uit huizen, bars, telefoons, monden en auto's. Een beetje stoere kerel heeft een geluidsinstallatie in de auto waar een nachtclub u tegen zegt, en zet deze altijd op volle kracht aan tijdens het rijden of stilstaan. Overigens is het dan weer niet erg als de muziek die eruit komt 'All I want for Christmas is you', 'Lady in Red' of 'The Rose' is. Gelukkig zijn er ook nog andere genres en Caribische aanraders als soca, dancehall, chutney en natuurlijk reggae beginnen tot mijn lievelings te behoren.
Het mooiste aan alle herrie is dat niemand zich eraan lijkt te storen. Geen mens die zijn beklag doet als de buren op zondagmiddag alle deuren en ramen open zetten en een feestje op het balkon bouwen. Als er in de minibus geen muziek aanstaat is er altijd wel iemand die zijn telefoon gebruikt als entertainment center, en iedereen vindt dat prima. Als je zin hebt om hardop mee te zingen zal niemand daar zijn wenkbrauwen over optrekken. Toen de bar in mijn buurt drie dagen lang zo hard feest vierde dat de deuren in hun voegen trilden, zei mijn huisbaas en bovenbuurman: 'Lekkere muziek he!' Het is even wennen, maar deze kijk op de wereld scheelt je een hoop frustratie en maagzweren.

Dansen!
Onlosmakelijk verbonden met bovenstaand onderwerp, en net als muziek mag dit overal. Ik heb de exotische dansstijlen al in eerdere stukjes beschreven, rest mij hier slechts te vermelden dat ik me er vaak vol overgave in stort, meestal tot grote hilariteit van de vrouwen om mij heen, die het wèl echt kunnen.

Nog steeds in het verlengde van de muziek: Karaoke!
Serieus als de Aziaten, maar wel met alcohol, microfoons en publiek genieten de Guyanezen van hun karaoke. De meeste bars hebben minstens 1 karaokeavond per week, je kunt je weekschema dus zo indelen dat je elke avond ergens anders kunt meebleren. De rondreizende karaoke-dj's zijn mijn helden, en ik overweeg serieus om me te laten omscholen.

Roti en curry!
Mmmmmmmmm.

Opmerkingen op straat!
Als je je op straat begeeft, krijg je opmerkingen toegeroepen. Dit klinkt misschien heel vervelend, maar is het gek genoeg niet. Het overgrote deel van de opmerkingen is vriendelijk bedoeld en niet in het minst opdringerig of agressief. Guyanezen roepen je meestal toe wat ze zien. Soms zijn dat complimenten: 'Lovely!', soms zijn het logische declaraties: 'You're white!' 'Hey girl, you're biking!', soms is het vriendelijk commentaar: (voor als je op de fiets zit) 'Good exercise!', soms is het advies: 'Take your time!', soms zijn het zorgen 'Careful with the sun!' 'White girl, where's your bike?'. En soms zijn het liefdesverklaringen. In de bar waar ik elke dag twee keer langsfiets zit een meneer die mij een keer heeft toegeroepen dat hij van me houdt. Na die ene keer zegt hij nu elke dag: 'I still love you!' Ik vind dat een geruststellende gedachte. Een andere favoriet is de drive-by liefdesverklaring. Die gaat als volgt: je loopt over straat, of staat stil. Iemand op een fiets of in een auto komt langs, en roept je, zonder daarbij langzamer te gaan of te stoppen, toe: hey girl, you look sexy, can I get your phonenumber, so maybe we can go out..sometime Nodeloos te vermelden dat dit een volledig verloren zaak is.
Punt is, dat ik na een paar maanden gewend ben geraakt aan al deze kleine interacties. Ze zijn vleiend, grappig, nuttig of simpelweg vriendelijk, en ik geniet van deze overzichtelijke beetjes contact met de medemens.

Geluidjes en gezichtsuitdrukkingen!
Elke dag, op de fiets onderweg naar school, oefen ik deze. Omdat ik ze leuk vind, en misschien wel een beetje in de ijdele hoop ooit voor een echte local door te kunnen gaan. De Guyanezen hebben een tweetal geluiden (met vele subcategorieën) die ik helemaal geweldig vind.
Het eerste geluid is bedoeld om je aandacht te trekken, en wordt gevormd door de lippen in zoenhouding op elkaar te drukken en lucht naar binnen te zuigen, alsof je een huisdier roept. Maar dan anders. Je hoort dit geluid als je over straat loopt en mannen je aandacht willen. Als je niet reageert doen ze het harder en langer. Je hoort het geluid ook als je iets hebt laten vallen en mensen je er attent op willen maken, als je een straat in fietst waar je niet in mag, of als je in de supermarkt gespot wordt door iemand die je kent. Een goede versie van dit geluidje draagt minstens 500 meter ver.
Het tweede geluid is iedereen die wel eens een aflevering van Ricky Lake/Jerry Springer heeft gezien niet onbekend. De Guyanezen zijn echter meesterlijk in dit geluid. Het geeft afkeuring weer, en je maakt het door je wang tegen je tanden aan te zuigen, en daar een beetje lucht doorheen te laten. Het resultaat kan ik niet anders omschrijven dan als een natte zuig. Het geluid kan groter of kleiner gemaakt worden, al naar gelang de mate van afkeuring. In vele situaties is dit een ideale reactie: als je op de weg wordt afgesneden, als iemand je iets naars vertelt en je je medeleven wilt tonen, als iemand je beledigt, als iemand je vraagt iets te doen waar je eigenlijk geen zin in hebt. Het geluid is het meest effectief als het wordt vergezeld van een arrogante gezichtsuitdrukking: de wenkbrauwen opgetrokken, de ogen wijd open, eventueel iemand van boven naar beneden bekijkend, de mond een beetje open, met de onderkaak naar voren uitgestoken, en het hoofd in het geheel enigszins naar achter op de nek getrokken (het nadeel daarvan is een onderkin, maar dat kan niet voorkomen worden). Deze gezichtsuitdrukking is het visuele equivalent van het geluid, en de twee kunnen los van elkaar gebruikt worden.

Het weer!
Natuurlijk is altijd zweten ook niet alles, wordt de zonneschijn wel eens saai, en zijn de heftige regenbuien die soms vallen onhandig, maar oh oh oh wat is het fijn om je een paar jaar niet druk te hoeven maken om handschoenen, sjaals, driedubbele sokken, een legging onder je broek en andere winterse toestanden!

Merry Christmas allemaal!!